Når dei døyr
John Prine (1946-2020). Foto: facebook.com/johnprine
Av Terje Jensen Då 42 år gamle Elvis Presley døydde i Graceland ein augustdag i 1977, fanst ikkje eg. Heller ikkje tre år seinare då John Lennon 40 år gammal blei skoten og drepen i New York. 52-åringen Roy Orbison sovna inn i Nashville etter eit hjarteinfarkt i 1988. Eg var ikkje gamle karen då, og hugsar knapt nok noko som helst. Men eg kan førestilla meg korleis sjokket må ha vore for fansen til dei tre respektive legendene då dødsbodet nådde fram.
Me fryktar vel alle at nokon me synest godt om skal døy. Særleg gjeld det nær familie. Ofte ser eg på artistar som eg har hatt med meg gjennom mange år som familie. Nokre av dei var der med trøystande ord då eg i mine formative år hadde kjærleikssorg. Eller då eg var på heilt ukjende breiddegrader og lengta heim til det trygge. Eller då eg møtte ho eg skulle dela livet med, og me seinare fekk ei dotter. Den aller første songen jenta høyrde var «Forever young», morgonen etter at ho blei fødd.
Bob Dylan sine songar har vore tett på meg gjennom heile det vaksne livet mitt, og er det framleis. Eg har vore på ørten konsertar med han – seinast i fjor, lese ørten biografiar og høyrt gjennom alle dei enormt mange platene han har spelt inn, inklusiv bootlegs. Dylan fyller 79 år i mai og tanken om at han snart kan forsvinna har slått meg fleire gonger. Korleis vil eg reagera når Dylan døyr? Går alt i svart då, eller vil det kjennast naturleg? Han er jo i «nær familie», men kjem eg til å gå inn i ein sorgprosess?
9. februar i år var eg i Oslo konserthus og fekk oppleva John Prine på nært hald for andre gong. Det var Endre Olsen som introduserte meg for musikken til Prine for nokre år sidan. Olsen tok fleire av låtane hans inn i repertoaret til countrybandet vårt Trio Hest. Det sa pang med éin gong. Etter det har John Prine hatt høgast rotasjon av alle artistar i mine headsets. Han har til og med passert Bob Dylan i tal på avspelingar, ifølgje statistikkane Spotify sender ut før årsskiftet.
Prine hadde skral helse i Oslo. Han greidde ikkje stå oppreist. Ei vond hofte sette ein stoppar for turneen hans få dagar etter han forlet Noreg. Då eg halvannan månad seinare las at John Prine vel heime i Nashville hadde testa positivt på koronaviruset, såg eg mørkt på det heile. John Prine, med alle helseplager han har hatt sidan slutten av nittitalet, var sjølve definisjonen på risikogruppe. Han kunne aldri overleva dette, tenkte eg. Det gjorde han heller ikkje. Diverre.
No har det gått to veker sidan John Prine døydde, og eg greier ikkje å slutta å tenkja på det. Jo meir eg les om kva andre artistar fortel om fyren, jo meir meiningslaust og trist blir det at han er borte. John Prine var mannen i gata. Ikkje noko jåleri, ikkje noko mystikk, slik Dylan har halde det gåande gjennom seks tiår. Ein mann og ein gitar og ein bunke med fantastiske songar. Dei første frå debutplata i 1971. Dei siste på «The tree of forgiveness» i 2018. Og alt imellom. Ei gullgruve for musikkinteresserte.
Det blir store overskrifter når store artistar går hen og døyr. Det har me svært mange døme på dei siste åra: David Bowie og Leonard Cohen. Kim Larsen og Prince. Media forsterkar det heile, i tillegg kjem alle personlege innlegga i sosiale media. Når ein tenkjer på kor mange «familiemedlemmer» kvar av desse artistane har rundt om, er det i grunn ganske forståeleg at så mange har behov for å seia noko.
Eg fekk eit behov for å seia noko om John Prine, sjølv om eg ikkje hadde trudd det på førehand. Det var jo Bob Dylan som var i min næraste familie. Han lever heldigvis. Kva reaksjon det blir den dagen han døyr, gjenstår å sjå.
Det er skrive mykje fint om Prine dei siste vekene. Her er eit utval artiklar i Rolling Stone Magazine. Mellom anna Todd Snider sin tekst om mentoren Prine. Og her fortel kona Fiona og sonen Jody om dei siste dagane før 73-åringen sovna inn.
Publisert 21. april 2020.