Johnny Cash – album for album #15
Av Endre Olsen
Ring of fire: The Best of Johnny Cash (Columbia 1963)
Ring of fire er ein nøkkellåt for Johnny Cash i 1963.
June skriv han (saman med Merle Kilgore), om den umoglege kjærleiken mellom dei to. Han er ein brutal tilstandsrapport, som må ha vore utåleleg for dei to heimesitjarane på andre sida av teksten.
Jack Clement produserer han etter gamalt, etter at Johnny visstnok har drøymt om marriachi-trompetar. Eventuelt har radioen tilfeldigvis spela Bob Moore (som forøvrig skal produsera Johnny si plate Boom chicka boom i 1990) sin topp 10-hit "Mexico", idet han vaknar:
Columbia gir han ut, 19. april 1963, som ein siste krampetrekning. Vinn eller forsvinn. Nok er nok. Gi oss ein hit, eller gi deg pokker i vold!
Radioen, både den country- og den poporienterte, elskar songen. Det same gjer fansen; dei gamle og eit hopetal nye. Som betyr at Columbia òg elskar han, og forlengar kontrakten. Songen er Johnny Cash sin profesjonelle redningsbøye, og han er sjølvsagt ein country-låt av dei største.
Veslesøster Anita Carter gir han ut året før han gjennomgår inngripande endringar i hendene på Cash og Clement:
Med Johnny tilbake på toppen av hitlistene, må Columbia smi medan ringen er varm. Dumt då at Johnny nærmar seg botnen av sin fysiske form. Plateinnspeling er berre å gløyma, og slik endar me med produktet som ligg under lupa vår her; ei samling singlar og b-sider utgjeven i løpet av åra på Columbia, men aldri før samla på eit album (med unntak av I still miss someone).
B-sida på Ring of fire-singelen er den strålande sjølvskrivne honky tonk-låten I'd still be there, som låner eitt og hitt frå Hank Williams sin Cold, cold heart, melodi- som temamessig. Kvifor drog ho, og korleis får eg ho tilbake?
If all the love that made you mine could make you still care*
I'd be by your side, I'd still be there
What do I care er blant første livsteikna etter avskilet med Sun Records i 1958, og lener seg tungt på stilen og lydbiletet herifrå. Bra det! Og I still miss someone har eg hylla halvt i hel tidlegare.
Den velskrivne og -sunge hyllesten til Irland (nærare bestemt ei jente i Tipperary); Forty shades of green, risikerer den sikre kvelningsdød i møte med produsent Don Law sine førti nyansar av sukker. Spørs om nokon annan vokalist enn Johnny Cash kunne ha berga det. Og her er me ved det evige ankepuntet hjå samlarar som dette: mangelen på heilskap.
Iren Gary Moore har ikkje noko å utsetja på songen dog, og bruker han som referansepunkt for lukkelegare tilstandar i heimlandet.
The victims you have seen.
You'll never hear them sing again
The Forty Shades Of Green.
Då brukar me eit stille minutt på å koma til hektene igjen, før me seier "takk skal du faen meg ha, Gary Moore" og prøver febrilsk å finna fotfeste igjen. Det var denne heilskapen, då.
The Rebel - Johnny Yuma og Bonanza!; vignettmelodiane til tv-seriane med same namn, løftar iallfall ikkje ein pistolsnurrande finger for å hjelpa oss her. Popcorn-country meir verdig tv-seriekarakterar enn seriøse albumartistar kanskje, sjølv om dei er sjarmerande små avstikkarar på ein svingande sti mot legendestatus.
Me kvittar oss med fjaset og tar med oss det episk forteljande elementet, som me gongar med ti, inn i den enorme antikrigslåten The Battle. Ein tekst som stundom teiknar biletet vel tydeleg, men òg får meg til å gispa etter luft og pirka i augekroken. Ein tekst som både rommar perspektivet frå feltrapporten i den beste Dylan-låten frå nyare tid; Cross the green mountain og traumet etterpå i John Prine sin uslåelege Sam Stone.
Det første:
For every shot fired had an echo
And every man killed wanted life
There lies your friend Jim McCany
Can you take the news to his wife
Det andre:
For though there's no sound of the cannon
And though there's no smoke in the sky
I'm dropping the gun and the saber
And ready for battle am I
Alvoret og det marsjerande arrangementet tar me med oss inn i neste blodsøl; Remember the Alamo. Skildringa av slaget ved Alamo hadde vore ein hit med Tex Ritter i 55, men den kviler definitivt meir komfortabelt i Cash sitt alvor enn Ritter sitt jodlande humør:
Etter gravalvorstunge seks og eit halvt minutt, tar me openarma imot den lettbeinte historien om ein gutunge som er flink på gitar - Cash sin Johnny B. Goode altså; Tennesse Flat top box. Ikkje ein låt som oppsummerer artisten vår, men triveleg nok. Nytt liv får han tjuefem år seinare, då dattera Roseanne tar han tilbake på listene:
Til slutt registrerer me at Johnny nyttar høvet, med eit nyvunne, lyttande publikum, til å fortelja litt om Jesus. Litt som når du går i barnedåp i ei – for éin gongs skuld – full kyrkje, og dei ser snittet til å slenga på ei nattverd og nokre salmar frå det elles publikumslause salmekoret. Skilnaden her er sjølsagt at det berre er til å skippa seg over spora Peace in the valley og Were you there (when they crucified my lord).
Ikkje den verste og langt frå den beste samlaren dette - om lag halvparten av songane er gode å ha med seg i denne tilsynelatande endelause karrieregjennomgangen. Men vege mot dei verkeleg heilstøypte albuma i katalogen, som me sjølvsagt er nøydde til i ein albumgjennomgang, held det sjølvsagt ikkje mål.
Les meir frå serien Johnny Cash – album for album her.
Publisert 12. april 2020.